Ο αστιγματισμός είναι μια διαθλαστική ανωμαλία που σχετίζεται με την καμπυλότητα του μπροστινού μέρους του ματιού, τον κερατοειδή.
Ο πιο κατανοητός τρόπος για να περιγράψουμε τον αστιγματισμό είναι να φανταστούμε ότι ο κερατοειδής σε ένα κανονικό μάτι είναι σφαιρικός σαν μπάλα ποδοσφαίρου. Στο αστιγματικό μάτι είναι οβάλ (ελλειπτικός) με ασύμμετρες καμπυλότητες σαν αυγό.
Οι διάφορες εισερχόμενες ακτίνες φωτός που δημιουργούν τα είδωλα των διαφόρων αντικειμένων που βλέπουμε, δεν εστιάζονται πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα όπως συμβαίνει στα εμμετρωπικά μάτια, αλλά συγχωνεύονται σε μια γραμμή μπροστά ή πίσω (π.χ. 2 κάθετα μεταξύ τους είδωλα) από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα καθιστώντας τα αντικείμενα θολά και στην κοντινή και στην μακρινή απόσταση. Αν η εστίαση των δύο ειδώλων βρίσκεται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή, ο αστιγματισμός είναι μυωπικός, ενώ εάν βρίσκεται πίσω είναι υπερμετρωπικός. Μπορεί όμως να είναι και μικτός. Ο αστιγματισμός μπορεί να είναι είτε ομαλός (όταν οι 2 άξονες είναι κάθετοι μεταξύ τους), είτε ανώμαλος (όταν οι 2 άξονες δεν είναι κάθετοι).
Ένα άτομο με αστιγματισμό συνήθως έχει και κάποιο βαθμό μυωπίας ή υπερμετρωπίας.
Ποια είναι τα συμπτώματα του αστιγματισμού;
Τα συμπτώματα του αστιγματισμού είναι η θολή όραση ή περιοχές παραμορφωμένης όρασης (η εικόνα φαίνεται σαν «κουνημένη φωτογραφία»), σφίγγετε τα μάτια για να δείτε καθαρότερα, κόπωση των ματιών, πονοκέφαλοι και γενικότερα μια αίσθηση δυσφορίας των ματιών.
Τι προκαλεί τον αστιγματισμό;
Ο αστιγματισμός προκαλείται από την διαφορετική καμπυλότητα των 2 κερατοειδικών μεσημβρινών (άξονες του κερατοειδούς χιτώνα), δηλ. του εμπρός μέρους του ματιού, το οποίο αντί για σχήμα σφαιρικό έχει σχήμα οβάλ (σαν αυγό). Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια για ποιον λόγο το σχήμα του κερατοειδούς διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Γνωρίζουμε όμως ότι εμπλέκονται:- Η κληρονομικότητα. Όταν ο ένας ή και οι δύο γονείς έχουν αστιγματισμό τα παιδιά τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν και αυτά.
- Οφθαλμικές παθήσεις όπως ο κερατόκωνος
- Να αναπτυχθεί μετά από χειρουργική επέμβαση
- Να αναπτυχθεί μετά από κάποιον τραυματισμό στο μάτι.
Πώς αντιμετωπίζεται ο αστιγματισμός;
- Με γυαλιά οράσεως
- Με φακούς επαφής
- Διαθλαστική χειρουργική με χρήση excimer laser ή με την τοποθέτηση ειδικού ενδοφακού
- Χειρουργική επέμβαση τοποθέτησης τορικού ενδοφακού και αντικατάσταση του φυσικού φακού του ματιού. Τις περισσότερες φορές αυτό γίνεται σε μεγάλες ηλικίες συνδυαστικά με την αφαίρεση καταρράκτη.
Συζητήστε με τον οφθαλμίατρό σας για τις ανάγκες και τις προσδοκίες σας όσον αφορά την όρασή σας και να δείτε τι επιλογές είναι καταλληλότερες για εσάς.